De onstuitbare opmars van passief

Meer dan vijftien jaar geleden had ik een idee. Ik kon zien dat de markt voor beleggingsfondsen gebreken vertoonde. Verborgen kosten en bevooroordeelde productaanbevelingen van banken misleidden beleggers. Ik geloofde dat een relatief nieuw en eenvoudiger type product, het passieve exchange traded fund (ETF), meer eerlijkheid in de markt kon brengen en een verschil kon maken.

Gedreven door mijn sterke overtuiging richtte ik in 2009 samen met mijn collega Gijs Koning de eerste ETF-aanbieder van Nederland op, Think ETF. Na 10 jaar een op de Benelux gericht bedrijf te hebben gerund, werden we overgenomen door VanEck en sindsdien brengen we onze ETFs op de markt voor beleggers in heel Europa.

Stelt u zich dan ook mijn vreugde voor toen gegevensverstrekker LSEG eerder dit jaar bekendmaakte dat het bedrag dat in wereldwijde passieve aandelenfondsen wordt geïnvesteerd dat van de traditionele actieve fondsen had overtroffen. Aan het einde van 2023 waren wereldwijde passieve aandelenfondsen goed voor meer dan $ 15 biljoen aan beheerd vermogen (AuM), terwijl de beheerde actieve fondsen $ 14,3 biljoen bedroegen.¹

Transparant, Betaalbaar, Klanten op de eerste plaats

Dit is een belangrijke mijlpaal die gevierd moet worden. Waarom? Omdat de meeste ETFs passieve fondsen zijn, die eenvoudigweg proberen een financiële marktindex te volgen. Het zijn transparante, betaalbare producten die gemakkelijk te gebruiken zijn en waarbij de klant op de eerste plaats komt. Het betekent dat mijn visie van meer dan 15 jaar geleden werkelijkheid is geworden.

Deze kwaliteiten geven passieve ETFs een voordeel ten opzichte van actieve fondsen, het traditionele type beleggingsfonds. Actieve fondsen worden beheerd door professionele portefeuillebeheerders en zijn bedoeld om rendementen te genereren die hoger zijn dan hun gekozen referentiebenchmark. Ze worden echter gehinderd door de kosten van beleggingsonderzoek en handelskosten en presteren daardoor meestal minder goed dan de markt.

Logisch gezien, klopt dit. Actieve fondsen handelen niet alleen in de markt, ze zijn in feite de markt. Haal hun transactiekosten weg en, over het geheel genomen, kunnen ze het rendement onmogelijk evenaren, laat staan overtreffen.

Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat actieve fondsen er niet in slagen om consistent beter te presteren. De onderstaande grafiek toont één zo'n onderzoek.²

Bovendien kunnen de beheerkosten van een fonds na verloop van tijd een aanzienlijke invloed hebben op uw beleggingsrendement. Overweeg het rendement van twee hypothetische fondsen - één actief en één passief - ervan uitgaande dat beide een jaarlijks rendement van 6% genereren. Na aftrek van een actieve beheervergoeding van 1,5% vergeleken met een passieve vergoeding van 0,5%, zou dit ogenschijnlijk kleine verschil ertoe leiden dat het passieve fonds over 30 jaar meer dan 35% meer waard is dan het actieve fonds.

Voor de goede orde moet ik erop wijzen dat niet alle ETFs passief zijn. De meerderheid wel, maar een paar fondshuizen hebben ETF-versies van hun traditionele, actieve fondsen gelanceerd.

De komende 15 jaar?

Wat voor mij het belangrijkste is, is dat ETFs beleggen toegankelijk hebben gemaakt voor een veel breder publiek. Afgezien van hun lage kosten, kunnen ze de hele dag door worden verhandeld en zijn ze transparant. Zelfs met kleine beleggingen kunnen particuliere beleggers een breed gediversifieerde blootstelling aan markten krijgen en bouwen aan hun financiële toekomst.

Een belangrijk element van transparantie is ook om de risico's van elke ETF duidelijk te schetsen. Afhankelijk van de specifieke ETF die gekozen is, omvatten potentiële risicofactoren kredietrisico, renterisico, marktrisico, valutarisico, concentratierisico van de industriesector, liquiditeitsrisico, vastgoedrisico en andere risico's die specifiek zijn voor het thema of de beleggingsstrategie van de ETF. Deze risico's worden in detail beschreven in het prospectus en het Key Information Document (KID), die beleggers beide grondig moeten bestuderen voordat ze een belegging doen.

Soms vraag ik me af hoe de beleggingswereld er over 15 jaar uit zal zien. Zullen de meeste mensen investeren in hun financiële toekomst? Zullen goed gediversifieerde, eerlijke producten dit mogelijk hebben gemaakt?

Ik hoop het. Mijn dromen over passieve ETFs zijn de afgelopen 15 jaar immers ver gekomen.